سال های قبل، تهران قطعا در جایگاه اول ثروتمندترین استان های ایران قرار داشته است اما آیا در مورد فقیرترین استان هم داستان چنین است؟
به گزارش عصرگاه ، در سال گذشته متوسط درآمد یک خانواده در کم‌درآمدترین استان کشور، به نصف متوسط درآمد یک خانواده در استان تهران هم نمی‌رسد. در 16 سال گذشته همواره استان تهران بالاترین درآمد سرانه خانوار را در کشور داشته، این در حالی است که در همین بازه زمانی جایگاه کم‌درآمدترین استان بین 8 استان مختلف جابه‌جا شده است.
در سال 1401 درآمد یک خانواده در فقیرترین استان کشور، پایین تر از نصف درآمد یک خانواده در ثروتمندترین استان بوده است. به عبارت دیگر در سال گذشته درآمد سرانه خانوار شهری در استان تهران 125 درصد بیشتر از درآمد سرانه خانوار در استان خراسان شمالی برآورد شده است. این اختلاف در سال 97 بالغ بر 140 درصد بوده، به طور کلی در چهار سال گذشته شکاف درآمد بین ثروتمندترین و فقیرترین استان روند نزولی داشته است. اعطای یارانه معیشتی پس از افزایش قیمت بنزین در سال 98 و همچین پرداخت یارانه 300 و 400 هزار تومانی پس از حذف ارز ترجیحی در سال گذشته، از جمله دلایلی است که در چند سال اخیر شکاف درآمد استانی را کاهش داده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در انتهای دهه هشتاد به دلیل طرح هدفمندی یارانه‌ها و پرداخت گسترده یارانه نقدی، در سال 90 شکاف درآمدی بین کم‌درآمدترین و پردرآمدترین استان کشور به 70 درصد رسیده است. این رقم کمترین شکاف درآمدی بین استان ها حداقل در 16 سال گذشته محسوب می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که پرداخت یارانه اصلی‌ترین عامل تغییر شکاف درآمدی بین استان ها در 16 سال گذشته بوده است.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد شکاف درآمد استانی با متغیرهای کلان اقتصادی مانند رشد اقتصادی، تورم و بیکاری رابطه معناداری ندارد. تنها متغیری که روندی مشابهی با این شکاف دارد، ضریب جینی است. به بیان ساده‌تر هر زمان که نابرابری در کل کشور کاهش یافته، نابرابری بین فقیرترین و ثروتمندترین استان هم کاهش یافته است.
«عدم توزیع مساوی منابع طبیعی بین مناطق کشور»، «دسترسی به تجارت خارجی»، «بودجه و عوامل سیاسی»، «سرمایه انسانی و سطح سواد» و «پتانسیل گردشگری و توریسم» از جمله دلایلی است که موجب شکاف و نابرابری بین استان های کشور شده است.
